The role of information and communication technology (ICT) in entomology

این مطلب خلاصه سمینار دانشجویی دوره دکترای تخصصی حشره شناسی پزشکی و مبارزه با ناقلین آقای مهندس محمدرضا جلیل نواز نوین، در گروه حشره شناسي دانشكده بهداشت دانشگاه علوم پزشكي تهران مي باشد. اميدوارم مورد استفاده واقع گردد:
فناوری اطلاعات عصاره دانش و تجربه دو هزار ساله بشر است. انسان در تمام طول تاریخ برای شناخت پدیده ها و کاهش ابهامات پیرامون ناشناخته ها به اطلاعات نیازمند بوده است. آغاز تاریخ بشر با توانایی او در انباشت اطلاعات و مبادله آن مقارن است. امروز به کمک رایانه و ابزارهای ارتباطی و فناوری اطلاعات دهکده جهانی از رویا به حقیقت پیوسته است. فناوری اطلاعات به "مطالعه، طراحی، توسعه، پیاده سازی، پشتیبانی یا مدیریت سیستم های اطلاعاتی مبتنی بر رایانه، خصوصاٌ برنامه های نرم افزاری و سخت افزار رایانه می پردازد". اخیراٌ تغییر اندکی در این عبارت داده می شود تا این اصطلاح به طور روشن دایره ارتباطات مخابراتی را نیز شامل گردد. بنابراین عده ای بیشتر مایلند تا عبارت فناوری اطلاعات و ارتباطات (Information & communication Technology) یا به اختصار ICT را به کار برند. كار اين فناوري را مي توان به اختصار شامل: جمع آوري اطلاعات، ذخيره آنها،‌ انتقال داده ها، پردازش آنها، بازيابي اطلاعات و در نهايت نمايش آنها دانست.
اینترنت سامانه ای جهانی از شبکه های رایانه ای به هم پیوسته است که از پروتکل TCP/IP برای ارتباط با یکدیگر استفاده می نمایند. به عبارت دیگر اینترنت، شبکه شبکه هاست که از میلیون ها شبکه خصوصی، عمومی، دانشگاهی، تجاری و دولتی در اندازه های محلی و کوچک تا جهانی و بسیار بزرگ تشکیل شده است که با ارائه طيف وسیعی از فناوری های الکترونیکی و نوری به هم متصل گشته اند. اینترنت در بر گیرنده منابع اطلاعاتی و خدمات گسترده ای است که برجسته ترین آنها وب جهان گستر (WWW) و پست الکترونیکی می باشد. شبکه جهانی وب در حال تبدیل شدن به یک جزء مهم از کسب و تبادل اطلاعات است. وب با روش های متنوع و غیر قابل پیش بینی در تحقیق موثر خواهد بود. اما عمیق ترین تاثیرات آن احتمالاٌ در سه زمینه ارتباطات، پایگاه داده ها و ادبیات خواهد بود. محققان به طور فزاینده ای از طریق وب به كمك پست الکترونیکی و FTP، گروههای مباحثه، جلسات و کنفرانس های اینترنتی با يكديگر ارتباط برقرار می کنند و با استفاده از موتورهای جستجوگر، کاوش اعماق وب، ایمیل های مشترک، گروههای بحث و خبری و غیره اطلاعات مبتنی بر اینترنت را بازيابي مي نمايند.
اینترنت داراي قابليت بسیار خوبي برای تاثیر روی پژوهش، توسعه و آموزش در علم حشره شناسی نيز تبدیل شده است. محققان و دانشمندان می توانند با همتایان خود در سایر دانشگاهها و موسسات تحقیقاتی ارتباط برقرار کنند. آنها می توانند به یک پایگاه بزرگی از داده ها و اطلاعات موجود دسترسی داشته باشند. به دليل اين كه در اينترنت تحقیقات به سرعت از کاغذ به وب که از نظر هزینه به صرفه است، مهاجرت نموده، خیلی سریعتر و کارآمدتر اطلاعات به دست مي آيند و در ضمن در وقت ارزشمند محققان نیز صرفه جویی می شود. حشره شناسان می توانند آخرین اطلاعات را در مورد کنترل آفات و حشرات مهم از نظر پزشکی و دامپزشکی را از طريق اينترنت در اختیار عموم مردم قرار دهند. ارتباطات مبتنی بر اینترنت در حال گسترش یافتن و محبوب تر شدن در میان مردم می شود به این جهت که به آنها اجازه می دهد تا زمان کافی برای جستجو و یافتن پاسخ داشته باشند. بیولوژی مولکولی و سیستماتیک دو زمینه تحقیقاتی در ایجاد همکاری و دسترسی به بانک های اطلاعاتی هستند که محققان در اختیار عموم قرار می دهند. دسترسی به مقالات مجلات و پایان نامه ها از طریق وب آسان تر از رفتن به کتابخانه، پیدا کردن و کپی گرفتن آنهاست. وبسايت هاي ناشرين الكترونيك كتاب ها و مجلات علمي معتبر امروزه تامين كننده منابع علمي محققين گروهاي مختلف در سراسر دنياست.
تاثیر اینترنت بر آموزش تحت دو عنوان مورد بررسی قرار می گیرد: آموزش دانشگاهی (On campus) و آموزش از راه دور (Distance learning). در اين سمينار مزایا و معایب استفاده از آموزش از راه دور نيز که امروزه در حال پیشرفت است بیان خواهد شد. تاثیر اینترنت بر تدریس حشره شناسی در کشورهای در حال توسعه نيز بخوبی مشاهده شده است. اساتید می توانند جزوات درسی خود را در وب سایت موسسات و دانشگاهها قرار دهند تا مورد استفاده دانشجویان واقع گردد. دانشجویان هم می توانند در وب سایت موسسات تمرین و آزمون و مرور نمایند.