این مقاله توسط آقای دکتر صلاحی مقدم در مجله علمي پژوهشي دانشگاه علوم پزشكي ارتش جمهوري اسلامي ايران، 1389؛ دوره 8، تابستان، شماره 2: صفحات 138-147 به چاپ رسیده است.
خلاصه مقاله به شرح زیر است:
سابقه و هدف: حلزون هاي آب شيرين ميزبانان واسط گروه بزرگ و مهمي از كرم هاي انگلي در پزشكي و دامپزشكي هستند. در ايران سالانه ميليونها ريال خسارات ناشي از فاسيوليازيس انساني ايجاد ميشود و شيستوزوميازيس در گذشتهاي نه چندان دور يكي از بيماريهاي مهم در ايران بوده است. اين در حالي است كه طيف وسيعي از ترماتودهاي حيواني در ايران داراي اهميت زيادي است. در مطالعات انگل شناسي ترماتودها، يكي از مهمترين متغيرها، نوع حلزون ميزبان واسط است. حلزونهاي ايران سالهاست كه مورد توجه و تحقيق قرار گرفته اند اما بعد از حذف شيستوزوميازيس جمع بندي مستدل بر وضعيت حلزونهاي ايران صورت نگرفته است.
مواد و روش ها: براي جمعآوري اطلاعات فوق ابتدا مطالعه كتابخانهاي بر روي مقالات، پايان نامه ها و منابع حلزونهاي آب شيرين ايران صورت گرفته و ليستي از حلزونهاي كشور تهيه شد، سپس با كمك منابع و مراجع معتبر و كتب حلزون شناسي، وضعيت حلزونهاي آب شيرين ايران ارائه گرديد. براي نقشه سازي پراكندگي حلزونهاي مهم از نرم افزار 3/9 ArcGIS استفاده گرديد.
يافته ها: حدود 20 جنس از حلزونهاي مهم آب شيرين در ايران ديده شده است. برخي حلزونهاي دريايي مهم در پزشكي و يا ليسك ها و يا حلزونهاي آب شيرين با اهميت كم نيز علاوه بر داده هاي فوق قابل گزارش بوده است. نقشه پراكندگي حلزونهاي مهم ارائه شده است.
بحث و نتيجه گيري: : از آنجا كه مبارزه با انگلهاي منتقله از حلزون به استثتا شيستوزوماها، بر حلزون كشي استوار نيست و قطع سير تكاملي انگل در ساير مقاطع زندگي كرم مورد توجه قرار مي گيرد، اطلاع از پنانسيل اقليمي، شرط اصلي براي پيشگيري از بيماريهاي فوق است. الگوي پراكندگي حلزون هاي ايران بر اساس ويژگي هاي زيستي حلزون ها متفاوت است و ميتواند در الگوسازي و اپيدميولوژي بيماري هاي منتقله از حلزون مورد استفاده قرار گيرد. اين نخستين باري است كه نقشه حلزون هاي ايران ارائه مي گردد.