بررسي زمان تمايزي حشره كش هاي رايج پايرتروئيد و DDTعليه فلبوتوموس پاپاتاسي ناقل اصلي ليشمانيوز پوستي
اين مطلب خلاصه پايان نامه كارشناسي ارشد خانم زهرا سعيدي است كه براي اطلاع علاقمندان در اين وبلاگ قرار داده شده است:
Phlebotomus papatasi به عنوان ناقل اصلی بیماری لیشمانیوز پوستی و تب پشه خاکی در ایران مورد توجه است. چندین روش مبارزه برای کنترل این ناقل قابل اجراست که همگی بر استفاده از حشره کش ها تاکید دارند. هدف این مطالعه مشخص کردن الگوی حساسیت این ناقل به حشره کش های رایج مورد استفاده در مناطق اندمیک بیماری در مرکز ایران، در استان اصفهان است.
به علت نبود اطلاعات در موردحساسيت پشه خاكي ها به سموم توصيه شدهWHO ، الگوی حساسیت پشه خاکی P. papatasi ناقل لیشمانیوز به,Deltamethrin 0.1% ,Permethrin 0.75% ,DDT 4% Lambdacyhalothrin 0.05% ,Cyfluthrin 0.15% در جمعیت وحشی با جمع آوری و تست 6866 نمونه از دهستان امامزاده آقا علي عباس(ع) استان اصفهان در مركز ايران در طول فصل فعاليت در سال 1389 و تست 1305 نمونه پرورش يافته در شرايط آزمايشگاهي بررسي شد. پشه خاكي ها با فاصله هاي زماني مختلفي با روش استاندارد تست حساسيتWHO كه براي پشه ها توصيه شده در مواجهه با حشره كش(دوز تمايزيDDT و پايرتروئيدها) قرار گرفتند و پس از 24 ساعت نگهداري، ميزان مرگ و مير آنها محاسبه شد. تمام مرگ و مير ها در صورت لزوم با فرمول ابوت تصحيح، خط رگرسيون رسم وLT50 وLT90 با استفاده از آناليز Probit محاسبه گرديد.
نتايج تست حساسيت پشه خاكي هاي ماده صيد شده از صحرا نشان مي دهد كه مقدار LT50 بهDDT 4% ، Permethrin 0.75 % ،Deltamethrin 0.1 % ،Cyfluthrin 0.15 %،Lambdacyhalothrin 0.05 % به ترتيب 97/1104، 35/182، 79/26، 42/15، 48/1، اين اطلاعات براي نر ها 51/973، 5/59، 4/4، 65/2 و 5/1 ثانيه مي باشد. نتايج نشان مي دهد نرها به همه حشره كش هاي تست شده در سطوحLT50 نسبت به ماده ها از حساسيت بيشتري برخوردارند.
نتايج تست حساسيت پشه خاكي هاي ماده صيد شده از صحرا نشان مي دهد كه مقدارLT90 بهDDT 4% ، Permethrin 0.75 % ،Deltamethrin 0.1 % ،Cyfluthrin 0.15 % ،Lambdacyhalothrin 0.05 % به ترتيب 45/3531، 3031/637، 03/315، 202، 8/44، اين اطلاعات براي نر ها 77/8864، 45/799، 29/80، 56/117 و 3/30 ثانيه مي باشد.
نتايج تست پشه خاكي هاي ماده پرورش داده شده در آزمايشگاه، نشان مي دهد كه مقدارLT50 بهDDT 4% ، Permethrin 0.75 % ، Deltamethrin 0.1 %،Cyfluthrin 0.15 % ،Lambdacyhalothrin 0.05 % به ترتيب 6651/1312، 6631/253، 0475/36، 3879/9، 0010/6 و براي نر ها 9772/1200، 1/310، 6338/18، 0839/6 و 7704/0 ثانيه مي باشد. نتايج نشان مي دهد نرها به همه حشره كش هاي تست شده در سطوحLT50 نسبت به ماده ها از حساسيت بيشتري برخوردارند. نتايج تست ما برايP. papatasi حساس آزمايشگاهي در سطح LT50 مشخص كرد كه ماده ها به زمان بيشتري نسبت به نرها نياز دارند تا در غلظت مشابه كشته شوند.
همچنين نتايج تست پشه خاكي هاي ماده پرورش داده شده در آزمايشگاه، نشان مي دهد كه مقدار LT90 به DDT 4%
،Permethrin 0.75 % ،Deltamethrin 0.1 % ، Cyfluthrin 0.15 %،Lambdacyhalothrin 0.05 % به ترتيب 4453/2592، 1490/1818، 2790/219، 5318/105، 3955/73 و براي نر ها 2389/2988، 9/647، 2106/145، 0784/158 و 7536/37 ثانيه مي باشد. نتايج نشان مي دهد نرها به همه حشره كش هاي تست شده در سطوح LT90 نسبت به ماده ها از حساسيت بيشتري برخوردارند. نتايج تست ما براي P. papatasi حساس آزمايشگاهي در سطح LT90 مشخص كرد كه ماده ها به زمان بيشتري نسبت به نرها نياز دارند تا در غلظت مشابه كشته شوند.
انجام رويه مشابهي در نقاط مختلف دنيا براي به اشتراك گذاري نتايج و رسيدن به نتيجه واحد درباره معيار هايي براي وضعيت حساسيت P. papatasi پيشنهاد مي گردد. با استفاده از نتايج منتج از اين گونه مطالعات، سازمان جهاني بهداشت قادر است كه دستورالعمل خاصي را براي پشه خاكي ها تهيه كند و اين دستورالعمل براي بررسي و پايش مقاومت به حشره كش ها براي اجراي اقدامات مبارزه با ناقلين، به كشور ها كمك خواهد كرد.